Yargıtay’dan Kiracılara Müjde: Ev Sahipleri Zorunlu Onarım Masraflarını Geri Ödeyecek!
Türk Borçlar Kanunu’na dayanan emsal kararla kiracılar rahat bir nefes aldı: Çatı akması, tesisat yenileme veya kombi arızası gibi büyük giderleri cebinizden çıkarırsanız, ev sahibinden iade talep etme hakkınız var!
SportakalSpor
Kira ilişkilerinde en çok gerilim yaratan konuların başında tamirat masrafları geliyor. Pek çok kiracı, evin yaşanmaz hale geldiği anlarda panikle cebinden ödeme yapıyor, ama Yargıtay’ın son emsal kararları bu yükü ev sahiplerine yüklüyor. Türk Borçlar Kanunu (TBK) Madde 305 ve 306’ya göre, ev sahibinin temel görevi kiralananı "kullanıma elverişli ve güvenli" tutmak. Bu da yapısal onarımların –çatı tamiri, elektrik/su tesisatı yenileme gibi– tamamen mal sahibine ait olduğu anlamına geliyor. Eğer ev sahibi gecikirse veya kaçınırsa, kiracı zorunlu gideri yaparak parasını geri alabiliyor. Yargıtay, bu hakkı netleştiren kararlarında "zorunlu harcama"yı ev sahibinin sorumluluğuna rücu ettiriyor ve kiracının kira ödemesinden mahsup etme imkanı tanıyor. Uzmanlar, kiracıların fatura saklamalarını ve noter ihtarı çekmelerini öneriyor – yoksa iade süreci uzayabiliyor!
Ev Sahibinin Yükümlülükleri Neler? Büyük Onarımlar Kimin Cebinden Çıkıyor?
Yargıtay’ın içtihatları, masraf paylaşımını siyah-beyaz çizgilerle ayırıyor. Kiracı küçük bakım işlerini (ampul değişimi, musluk tamiri) üstlense de, evin temel yapısını ilgilendiren giderler ev sahibine kalıyor. İşte en sık karşılaşılan örnekler:
- Çatı akması veya sızdırmazlık sorunları: Yağmurda evi kurtarmak için usta çağırdıysanız, faturayı ev sahibine yollayın – zorunlu gider!
- Elektrik/su tesisatı yenileme: Eski kablolar yangın riski taşıyorsa veya borular patlıyorsa, tamir masrafı ev sahibinin.
- Kombi veya kalorifer kazanı arızası: Tam bozulma durumunda yeni cihazın bedeli mal sahibine ait; kiracı sadece günlük bakımı yapar.
- Dış cephe, asansör veya bina güvenliği onarımları: Yapısal riskler varsa, kiracı beklemeden yaptırıp iade talep edebilir.
Uygulamada ev sahipleri bu masrafları "kiracının kullanım hatası" diye savuşturmaya çalışıyor, ama Yargıtay kararları bunu kabul etmiyor. Kiracının önceden yazılı uyarı (e-posta veya noter) yapması, iade davasını güçlendiriyor. Hukukçulara göre, bu emsal milyonlarca kiracıyı cebinden taşan paralardan kurtaracak – ama sözleşmede "masraf paylaşımı" maddesi eklemek, anlaşmazlıkları baştan önleyebilir.
Kiracı Ne Yapmalı? Adım Adım İade Süreci ve Tuzaklar
Panik yapmayın, hakkınızı aramak için avukat bile gerekmeyebilir! Yargıtay’ın vurguladığı gibi, kiracı zorunlu masrafı belgeledikten sonra şu adımları izleyebilir:
- Belgeleyin: Fatura, makbuz ve onarım öncesi/sonrası fotoğrafları toplayın. "Zorunlu harcama" kanıtı bunlar.
- Talep edin: Ev sahibine yazılı ihtar çekin (noter veya iadeli taahhütlü mektup). "7 gün içinde öde, yoksa mahsup ederim" diye belirtin.
- Mahsup edin: Kira ödemesinde düşün, ama ev sahibi itiraz ederse sulh hukuk mahkemesine gidin – dava masrafı düşük, kazanma şansı yüksek.
- Dava açın: İade gecikirse, Yargıtay emsalleriyle (örneğin 6. Hukuk Dairesi kararları) kolayca lehine hüküm çıkabilir.
